طلاق در جامعه امروزی ذهن بسیاری از زوج ها را به خود مشغول کرده است. در واقع مشکلات زندگی ممکن است طرفین ازدواج را به جدایی و در نهایت به طلاق بکشاند. هم در شرع اسلام و هم در قانون کشور حمایت هایی از این امر شده است. درست است که طلاق در نظام حقوقی ما به عنوان یک امر قانونی شناخته شده است، اما هم قانون و هم نظام قضایی سعی می کنند تا حد امکان از جدایی طرفین جلوگیری کنند. در طلاق غیر توافقی قاضی به راحتی می تواند جلوی طلاق را بگیرد. اما در طلاق توافقی که طرفین رضایت کامل دارند، الزام به انجام تشریفات طلاق، راه دادگاه برای جلوگیری از جدایی زوجین است. یکی از آداب طلاق توافقی، سوق دادن طرفین به جلسات مشاوره طلاق توافقی است که در این مقاله بیشتر به آن می پردازیم.
مراحل طلاق توافقی
ابتدا یکی از طرفین تقاضای طلاق را به دادگاه صالح تقدیم می کند. زوجین در دادگاه و با حضور قاضی طلاق را توافقی اعلام می کنند. البته قاضی آنجا در مورد زندگی و علت اختلاف سؤال و جواب می کند، اما در نهایت آنها را به داوری می فرستد و به عنوان تشریفات طلاق، جلسات مشاوره طلاق توافقی را طی می کند.
در داوری، شخص مورد اعتماد توسط زوج انتخاب می شود. معتمدین و نزدیکان زوج در این وسط قرار می گیرند و بین طرفین صلح و سازش ایجاد می کنند و برای احیای زندگی زوجین تلاش می کنند. در نهایت اگر این تلاش ها به نتیجه مطلوب نرسید باید گزارش این افراد مبنی بر عدم امکان ایجاد صلح و سازش به دادگاه ارائه شود. طبق ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده: در کلیه موارد طلاق به استثنای طلاق توافقی، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع دهد. در این موارد دادگاه باید طبق نظر داوران رای صادر کند و در صورت عدم پذیرش با ذکر دلیل نظریه داوران را رد کند. در ماده ۲۸ نیز آمده است که اقارب طلاق باید حداقل سی سال سن داشته باشند و به مسائل شرعی و خانوادگی آشنا باشند.
در جریان داوری نیز طرفین مجبور به مراجعه به جلسات مشاوره طلاق توافقی می شوند. در این جلسات مشاور و روانشناس معتمد دادگاه خانواده سعی در ایجاد آرامش و رفع مشکلات زوجین دارد. اگر نظر مشاور و روانشناس بر عدم امکان صلح و سازش باشد طی گزارشی این موضوع را به دادگاه اعلام می کند و پس از آن دادگاه نسبت به صدور حکم طلاق اقدام می کند. با صدور این حکم زوجین با مراجعه به یکی از دفاتر ثبت طلاق، جدایی خود را به صورت قانونی ثبت می کنند.
مدت این مراحل بسته به نوع و شرایط مورد از یک هفته تا بیست روز متغیر است.
قبل از صدور حکم طلاق، دادگاه از زوجین سوال می کند که آیا در مورد حضانت فرزندان، مهریه و نفقه توافق دارند؟ از آنجایی که طلاق توافقی است، در این موارد، طرفین قبلاً مذاکره کرده اند. اگر دادگاه تشخیص دهد که زوجین بر سر این مسائل با هم دعوا می کنند، ممکن است روند طلاق طولانی شود. در هر صورت قبل از صدور حکم طلاق باید تمام حقوق زن و حضانت فرزندان مشخص شود.
رسیدگی به دادخواست طلاق در صلاحیت دادگاه خانواده محل اقامت است.
وکلای طلاق می توانند تمامی مراحل فوق را بدون حضور زوجین طی کنند.
برای صدور حکم طلاق گواهی عدم بارداری الزامی است. اگر زن باردار باشد و این موضوع را از شوهرش پنهان کند و با توسل به اسناد جعلی اقدام به طلاق کند، مجازات می شود.
اگر زوجه در زمان طلاق حامله باشد، اما زوجین به طلاق رضایت دهند، دادگاه حکم طلاق را صادر می کند، اما مرد را تا زمان بارداری محکوم به پرداخت نفقه زوجه می کند.
مراجعه به دادگاه و ثبت رسمی طلاق بدون صدور حکم طلاق از سوی دادگاه امکان پذیر نیست.
پس از صدور گواهی عدم سازش و حکم طلاق، گواهی مذکور سه ماه اعتبار دارد و طرفین باید در این مدت برای ثبت طلاق به دفترخانه مراجعه کنند. جلسات مشاوره طلاق توافقی
بر اساس ماده 25 قانون حمایت از خانواده:
«در صورت درخواست طلاق توافقی زوجین، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد، در این موارد طرفین می توانند از ابتدا در مراکز مذکور درخواست طلاق توافقی کنند و در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق. ، مرکز مشاوره خانواده با ذکر موارد توافقی جهت اتخاذ تصمیم نهایی به دادگاه ارجاع می دهد.
لذا بر اساس این ماده مشاوره الزامی است و زوجین بدون حضور در جلسات مذکور نمی توانند از دادگاه طلاق بگیرند. در این جلسه،مشاور معتمد دادگاه سعی در ایجاد صلح و سازش بین طرفین دارد. همچنین مشاور با پرسش و پاسخ به رفع مشکلات طرفین می پردازد. سوالات مشاور طلاق توافقی متنوع است و در نهایت در مورد علت ناسازگاری طرفین است. در صورت عدم برقراری صلح بین طرفین با وجود مشاوره، مشاور گزارشی از روند جلسه مشاوره طلاق توافقی و نتیجه آن را به دادگاه ارائه می کند. در نهایت دادگاه با بررسی گزارش مشاوره و داوری تصمیم می گیرد.
